Yangın İhbar Sistemi Ekipmanları
Yangın ihbar Sistemi, yangını başlangıç aşamasında algılayan farklı görevlere sahip dedektörler ile bu dedektörleri kontrol eden bir yangın ihbar panelinden oluşur. Çalışma mimarisi bakımından yangın ihbar sistemleri, Konvansiyonel ve Adresli sistemler olarak ikiye ayrılmaktadırlar.
Yangın ihbar Sistemi Ekipmanları
Yangın İhbar Paneli
Yangın ihbar paneli, sistemin beyni gibi çalışır. Kendisine bağlı olan yangın ihbar dedektör ve yangın ihbar butonlarından (Kırbas) gelen sinyalleri işleme alır ve gerektiğinde sirenleri devreye sokup varsa söndürme sistemini devreye alır. Konvansiyonel yangın ihbar sistemlerinin kapasiteleri 64 bölgeye kadar (Zone) çıkabilmektedir. Adresli Yangın İhbar Sistemlerinde ise her bölgeye (Loop) 128 adete kadar dedektör bağlanabilmektedir.
Yangın ihbar paneli ve bağlı dedektörler, panel içindeki akü sayesinde elektrik kesintisinden etkilenmeden belirli bir süre çalışmasını sürdürecektir. Üstündeki ekran ve/veya ışıklar sayesinde arızaları ve yangın ihbarlarını kullanıcılara bildirir.
Dedektörler ve Yangın İhbar Butonları
Duman dedektörleri: Ortamdaki dumanı algılamak üzere üretilmişlerdir. Optik ve İyonizasyon tip olarak iki çeşit bulunmaktadır.
- Optik duman dedektörü, uzun süreli ve içten içe yanma ile başlayan yangınlara karşı daha hassastır. Büyük partiküllü siyah duman çıkaran, yavaş yavaş ve az alevli yangınlara daha hızlı cevap verir ancak iyonizasyon duman dedektörleri ile kıyaslanınca hızla büyüyen yangınlara karşı yavaş kalmaktadır.
- İyonizasyon duman dedektörü hızlı gelişebilecek yangın riskinin bulunduğu mekânlarda kullanılır ve hızlı gelişen yangınlarda ortaya çıkan küçük partiküllü beyaz dumana çabuk cevap verir.
Toz, buhar ve duman bulunan bölgeler için kullanımı uygun değildir.
Isı Dеdеktörlеri, Yangın anında çıkan ısıya dayanarak alarm vеrеn dеdеktörlеrdir. Sabit sıcaklık dеdеktörlеri vе Isı artış hızı dеdеktörlеri olarak ikiyе ayrılırlar. Bu dedektörler, duman dedektörlerinin kullanılamadığı yerlerde uygulanır; ancak yangın durumunda duman dedektörlerine göre daha uzun zamanda cevap verir.
- Sıcaklık Artış Hızı Dedektörü, sıcaklığın ani yükselişlerini algılarlar. Ortam sıcaklığının iki zaman dilimi arasındaki farkını ölçer. %95 nemli ortamlar, dumansız yangın beklenen yerler, çok kirli ve paslı alanlar için uygun dedektörlerdendir.
- Sabit ısı dedektörü; Ortam ısısının sürekli dalgalandığı yerler için üretilmiştir ve ısının belirli bir değere (57C veya 85C) ulaşıp ulaşmadığını kontrol eder.
Duman, toz ve buhar bulunan yerler için uygun dedektörlerdendir. (Çamaşırhane, Mutfak, Kalorifer daireleri, Kapalı Otoparklar, Fırınlar, Barlar vb)
Gaz Dedektörleri: Doğalgaz, LPG ve Karbonmonoksit gibi yanıcı ve zehirleyici gazları algılarlar. Her bir gaz dedektörü tipi için ayrı dedektör kullanılmaktadır. Bu gazların hepsini birden algılayan dedektör bulunmamaktadır.
Ultraviyole algılama yapan alev dedektörü
Alev Dedektörleri: Ultraviyole ve/veya infrared ışınımı algılamak üzere üretilmişlerdir. Ultraviyole dedektörler doğrudan alevin yaydığı ışınımları yani ateşi algılarlar. Yangın çok kolay algılanır. UV alev dedektörleri patlayıcı imalathaneleri, boya fabrikaları gibi yerlerde, IR alev dedektörleri petro-kimya gibi endüstriyel tesislerde kapalı veya açık mekanlarda kullanılmaktadır. Bu dedektörler çıkabilecek bir yangını en hızlı tespit edebilecek dedektörlerden olmalarına rağmen yüksek yanlış alarm riskine sahiptir. UV/IR alev dedektörleri ise (Hem IR hem UV algılama yapan dedektörler) çok daha iyi performans sergilerler. IR alev dedektörleri inorganik maddelerden kaynaklanan yangınları algılayamaz (örneğin sülfür, fosfor, magnezyum, hidrojen, vb) UV alev dedektörleri inorganik maddelerden kaynaklanan yangınları algılar (örneğin, sülfür, fosfor, magnezyum, natriyum, hidrojen, vb.)
Işın (Beam) Dedektörü – Reflektörlü: Standart dedektörlerin kullanılmasının uygun olmadığı yüksek tavanlı binalarda, özellikle alışveriş merkezleri, havaalanları, müzeler, okullar, gösteri merkezlerinin ortak olan geniş alanlı bölmelerinde, uçak hangarları, spor salonları gibi yerlerde kullanılır. Bir verici ve bir yansıtıcıdan oluşur. Vericinin yansıtıcıya gönderdiği lazer ışınında yangın nedeniyle gerçekleşen değişimi algılar. Işın mesafesi 100 metreye kadar çıkabilir.
Yangın İhbar Butonları (Kırbas) ve Sirenler
Yangın İhbar Butonu
Yangın İhbar Butonları: Yangın tespit edildiği an binada bulunan herkesin sirenler aracılığı ile haberdar edilmesini sağlarlar. Basıldığında alarm sistemini devreye alacak olan düğme, kırılması kolay ince plastik bir cam korunur. Genelde koridorlar gibi kaçış yollarında kullanılırlar.
Sirenler: Çıkardıkları yüksek desibel ses ve uyarı ışıkları sayesinde alarm durumlarını etrafa haber verirler.
Yangına dayanıklı kablo
Yangına dayanıklı kablo, 750°C ısı ve alev altında 3 saat boyunca yok olmayacak “halogen free” kablolardır. Bu kablolar sadece yangın ihbar sistemlerinde değil, yangın anında dahi çalışması gereken cihaz, asansör, havalandırma sistemleri gibi cihazların elektrik tesisatlarında da kullanılmaktadırlar.
Bu kablolar alevi geciktirir, ortamda alev yoksa kendiliğinden söner, yangın yayılımını arttırmazlar. Duman yoğunlukları azdır. Yalıtım ve kılıf malzemeleri zehirli gaz yaymazlar.
Yangına dayanıklı kabloların kullanıldığı yapılar
- Hastaneler
- Okullar
- Alışveriş merkezleri
- Sinema ve tiyatro salonları
- Metro ve karayolu tünelleri
- Hava alanı terminal binaları
- Oteller
- Yüksek binalar
- Toplu konutlar
Test ve Bakım
Türkiye Yangından Korunma Yönetmeliği ve uluslararası standartlar, yangın ihbar sistemlerinin periyodik olarak test edilmesini ve bakımının yapılmasını zorunlu kılmaktadır. Bakım ve test periyoduna bağlı olarak; dedektörlerin, sirenlerin ve kırbas butonlarının belirli bir oranının ve yıl içerisinde hepsinin test edilmiş olması gereklidir.
Kırbas butonu test etmek için bir yangın ihbar butonunu açarak panelin alarm vermesi sağlanır. Sirenlerin çalışıp çalışmadığı kontrol edilir. Her bölge en az üç ayda bir test edilir. Her bir test için farklı bir yangın ihbar butonu ve siren kullanılır. Yangın ihbar butonlarının ve dedektörlerin yerleşimini gösteren bina planının olması gerekmektedir. Yapılan bu testler düzenli olarak kayıt edilmelidir.
Site içeriğinin tamamı ve tüm metinler, Turktrust tarafından 27.03.2014 tarihinde Zaman Damgası ile sertifikalandırılmış olup fikri ve sınai mülkiyet haklarının sahibi STS Güvenlik’tir. İçeriğin tamamının veya bir kısmının izinsiz kullanımı ve çoğaltılması halinde yasal yollara başvurulacaktır.